Symboliczny język
przypowieści ewangelicznej
Ewangelia (z gr. ewangélion) oznacza dobrą nowinę, dobrą
wiadomość. W Nowym Testamencie rozumiana jest jako głoszona przez Jezusa
zapowiedź nadejścia Królestwa Bożego. Ewangelie
są zapisem opowiadań, które po śmierci Jezusa były przekazywane i rozpowszechniane
przez Jego uczniów, w tym przez apostołów, którzy sami byli uczestnikami
opisywanych wydarzeń. Za najstarszą uważa się powstałą ok. 65-70 r. n.e.
„Ewangelię według św. Marka”. Ewangelie św. Mateusza i św. Łukasza
powstały niewiele później, prawdopodobnie ok. 80-85 r. n.e.,
dlatego wszystkie trzy określa się mianem synoptycznych, czyli jednoczesnych.
Najmłodsza jest „Ewangelia według św. Jana”, pochodząca z ok. 100 r. n.e.
Wszystkie cztery znane są w najstarszym zapisie w języku greckim.
Przypowieść, czyli parabola
(z gr. parabolē – zestawienie obok
siebie) jest typowym gatunkiem literatury moralistycznej, znanym od
starożytności greckiej i judaistycznej. Jest to narracja fikcyjna, oparta
na zasadzie prawdopodobieństwa. Występują w niej dwa poziomy znaczeń:
pierwszy, wzięty z życia codziennego oraz drugi, symboliczny, odwołujący
się do spraw trudno uchwytnych, abstrakcyjnych. Znaczenie dosłowne i symboliczne
łączy zasada analogii, odpowiedniości. Przypowieść ewangeliczna ma udostępnić
zwykłym ludziom prawdy teologiczne, zwłaszcza wyjaśnić, jakie wymagania
stawiane są chrześcijaninowi. Odmianą przypowieści jest tzw. przykład (łac. exemplum), czyli opowiadanie, w którym
znacząca jest dosłowna warstwa fabularna, np. przypowieść o bogaczu
i Łazarzu, o faryzeuszu i celniku, w których postacie i zdarzenia
nie mają sensu alegorycznego, są dosłownymi przykładami postaw moralnych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz