Adam Asnyk jako poeta przełomu
Daremne żale to dialog autora z
przedstawicielami starszego pokolenia, nie zawsze przychylnego młodej generacji
pozytywistów. Wiersz posiada formę apelu i skierowany jest do romantyków.
Osią dzieła jest dyskusja między dwiema przeciwstawnymi wizjami świata, a co
za tym idzie – przeszłości z przyszłością, tradycji z nowoczesnością,
poetyckości z „czasami niepoetyckimi”, romantycznego przekonania o sile
indywidualizmu z ideami pozytywizmu. Tematyka wiersza oscyluje wokół
wartości nieuchronnych, takich jak przemijanie, starzenie się, odchodzenie
ideałów i zstępowanie ich innymi. Podmiot liryczny podkreśla, iż postęp
i rozwój są nieuchronne. Nie da się zmienić odwiecznego prawa natury,
dlatego pozostaje zaakceptować zmiany, nie negować ich, nie trwać w przeszłości.
Czas nie zatrzyma swego biegu, świat „pójdzie swoją drogą” bez pozwolenia
i akceptacji człowieka.
Do młodych to liryczny manifest twórców poezji
pozytywistycznej. Autor szczegółowo wykłada w nim charakter misji, jaka spoczywa
na barkach nowego pokolenia. Adresatem wiersza są młodzi pozytywiści. Ich rolą
jest rozpowszechnianie idei postępu technicznego i kulturowego, rozwoju
cywilizacyjnego i naukowych metod poznania świata. Podmiot liryczny
nawołuje do poszukiwania „nowych dróg” za pomocą rozumu. Popiera nieustanne
pogłębianie wiedzy, poszerzanie horyzontów myślowych, kulturowych i społecznych.
Jest zdania, że jedynie racjonalne podejście do świata i kierowanie się
zdroworozsądkowymi argumentami zapewnią postęp, rozwój i zbliżenie się do
Absolutu, którym jest Bóg.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz