Charakter fantastyczno-groteskowy
ma Przygotowanie, poza nim motywy fantastyczne mają sceny: przed
sypialnią cara, gdzie występują fantastyczne postacie Strachu i Imaginacji;
rozmowy z Doktorem. Stan psychiczny bohatera graniczy z gorączką i obłędem. W
obu tych scenach fantastyka odgrywa rolę czynnika charakteryzującego najgłębsze
przeżycia bohatera.
Spłynięcie Kordiana na chmurze ze szczytu Mont Blanc to
konsekwentny symbol utrzymany w konwencji romantycznej, która nie pozwalała na
uprozaicznianie bohaterów.
Realistyczne są sceny zbiorowe, ilustrujące lud
warszawski podczas uroczystości koronacyjnych, a także podczas rewii na Placu
Saskim. Najwyższym realizmem odznacza się także scena rozmowy między carem i
wielkim księciem Konstantym. Realistycznymi środkami został przedstawiony obraz
rzeczywistości historycznej.
Słowacki nie potrafił przezwyciężyć konwencji romantycznej,
która polegała na ukrywaniu zasadniczych idei utworu pod maską skomplikowanych
symboli. Widoczna jest w Kordianie walka elementów realistycznych z
fantastycznymi i symbolicznymi. Ujęcie realistyczne zwycięża w scenach
przedstawiających konkretne obrazy, takie jak sceny zbiorowe na ulicach i
placach Warszawy, scena spisku czy rozmowa cara z wielkim księciem Konstantym.
Natomiast tam, gdzie w grę wchodziły przeżycia bohaterów (np. monolog na górze
Mont Blanc, sceny ilustrujące wewnętrzne załamania Kordiana), zwycięstwo
odnosiła technika oparta na motywach fantastycznych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz