Moda językowa

Moda językowa

 

Moda językowa to nowy element języka, który wchodzi do obiegu komunikacyjnego. Mimo że nie jest koniecznym uzupełnieniem jakiegoś braku w języku, pleni się kosztem innych wyrazów lub wyrażeń. Przykładem takiego wyrazu może być anglicyzm „cool”, który swojego czasu zastępował przyjęte w polszczyźnie słowa „fajny”, „świetny”, „doskonały”, „wyśmienity”, „boski”, „super” itp.

Moda językowa jest ograniczona w czasie.

 

Etapy funkcjonowania modnego słowa w języku:

- nowe słowo lub wyrażenie pojawia się w języku, choć nie jest to potrzebne,

- rozplenia się, jest ekspansywne,

- wypiera inne, bo jest wygodne i szybko przychodzi na myśl, staje się słowem-wytrychem,

- następuje zubożenie języka z powodu nadużywania modnego słowa zamiast jego synonimów,

- modne słowo zużywa się, nabiera ogólnego, nieprecyzyjnego znaczenia.

 

We współczesnej polszczyźnie najwięcej modnych wyrazów wywodzi się z języka angielskiego, np. „nostalgia”, „dedlajn”, „mood”, „nvm”, „dizajn”.

Pochodzenie wyrazów modnych może być także rodzime, np. lipa, „rzepiara”, „beka”, „spanko”.

 

Odmiany mody językowej:

- korpomowa,

- język młodzieżowy,

- feminatywy.

 

Korpomowa

Szczególnie uderzającym zjawiskiem jest zalew anglicyzmów w korporacjach, np. „task”, „skill”, „feedback”, „case”, „dress code”, „forward”.

 

Język młodzieżowy

Język młodzieżowy dostarcza również modnych wyrazów i wyrażeń, głównie za sprawą Internetu, np. „nerd”, „co ja pacze”, „essa”, „okej”, moda na skróty („thx”, „c’nie?”, „ocb”, „zw”, „omg”).

 

Feminatywy

Celem feminatywów jest dążenie do proporcjonalności występowania nazw osobowych męskich i żeńskich w słownictwie języka polskiego. Dążenie to przybiera aktualnie postać mody językowej. Przykłady: „psychiatra – psychiatrka”, „minister – ministra”, „gość – gościni”.

 

Moda językowa często jest kształtowana przez media, w czym dużą rolę odgrywają tzw. celebryci używający wyrażeń czy wyrazów, które wydaję się atrakcyjne, w rzeczywistości jednak są banalne lub wulgarne, np. „jestem na tak”, „jestem na nie”, „trendy”, „epicki”, „zarąbisty”, „zajebisty”.

 

Funkcje mody językowej:

- identyfikacja z grupą – każdy sposób mówienia staje się wyróżnikiem grupy, a członek grupy chce mówić jak inni, aby mieć poczucie przynależności do danej wspólnoty,

- prestiż w grupie – jeśli jakiś członek grupy ulega modzie językowej, to czuje się on kimś lepszym od tych, którzy modzie nie ulegli,

- odróżnianie się od innych osób nie należących do grupy, zaznaczanie przez język swej odrębności, język jest jednym z podstawowych wyróżników grup, zwłaszcza subkultur,

- wzmacnianie więzi grupowej, solidarności, wspólnoty – powtarzanie modnych wyrazów, konstrukcji, sloganów ma na celu umacnianie więzi w grupie,

- upowszechnianie wartości grupowych, symboli, znaków cennych dla danej wspólnoty.