102. Funkcje tekstów językowych

Podstawową funkcją tekstów językowych jest FUNKCJA KOMUNIKATYWNA. Polega ona na tym, że za pomocą tekstu językowego nadawca porozumiewa się z odbiorcą

Pozostałe funkcje:

1.      FUNKCJA INFORMATYWNA – ma miejsce wtedy, gdy tekst językowy polega na prezentacji jakiegoś fragmentu rzeczywistości, np. „pada deszcz”, „mięczaki to typ zwierząt obejmujący około 130 000 żyjących gatunków”, „wczoraj nie byłam w szkole”.

2.      FUNKCJA IMPRESYWNA – dąży do wywołania konkretnej reakcji odbiorcy, zmiany jego zachowania lub postawy, np. „nie bądź naiwny!”, „zamknij te drzwi”, „bezwzględnie przestrzegaj zaleceń Głównego Inspektora Sanitarnego”, „proszę nie palić”.

3.      FUNKCJA EKSPRESYWNA – służy wyrażaniu uczuć, przeżyć, emocji, np. „ach!”, „och!”, „jak tu pięknie!”, „mój ty koteńku”.

4.      FUNKCJA POETYCKA – jej celem jest zwrócenie uwagi na specjalną organizację języka – artystyczną, zawierającą liczne środki artystycznego wyrazu. Pełnią tę funkcję wszystkie teksty literackie, a także te teksty nieliterackie, które przełamują szablony językowe i odświeżają język.

5.      FUNKCJA FATYCZNA – służy nawiązywaniu, podtrzymywaniu i kończeniu kontaktu pomiędzy nadawcą a odbiorcą, np. „hej!”, „halo!”, „cześć”, „dzień dobry”, „aha”, „tak, tak, rozumiem”, „co ty powiesz?”, „dobranoc”.

6.      FUNKCJA STANOWIĄCA – polega na tym, że dany tekst językowy zmienia stan faktyczny w rzeczywistości pozajęzykowej, np. „mianują pana kierownikiem działu”, „ustalam termin ferii zimowych na 13-26 stycznia 2020 r.”, „ogłaszam was mężem i żoną”.

7.      FUNKCJA MAGICZNA – opiera się na wierze w moc sprawczą słowa, np. „abrakadabra”, „żebyś spuchł, a potem pękł!”, „życzę Ci zdrowia”.

8.      FUNKCJA METAJĘZYKOWA – polega na przekazywaniu za pomocą tekstu językowego informacji o języku, np. „rzeczownik to część mowy odmienna”, „wyraz «ty» to zaimek”, „istnieją również zdania bezpodmiotowe”.