- Gliniana tabliczka z odciśniętym na niej pismem klinowym to
jedna z najdawniejszych form książki. W ten sposób utrwalano i przekazywano
myśli ludzkie co najmniej 3 tys. lat p.n.e. w Mezopotamii.
- Pergamin to materiał piśmienniczy wyrabiany ze specjalnie
wyprawionej skóry zwierzęcej. Był on bardzo kosztowny, ale zarazem trwały.
Pergaminowe arkusze zaczęto składać i zszywać, dając w ten sposób
znacznie praktyczniejszą od zwoju formę książki – kodeks.
- Pliniusz Starszy obliczył żywot karty papirusowej na
ok. 200 lat.
- Papier wynaleźli Chińczycy na przełomie II i I wieku
p.n.e., podobno przypadkowo przy myciu jedwabnej waty rozpostartej na matach,
które polegało na zwilżeniu jej i biciu kijami. Po zdjęciu wypranej waty
na matach zostawała cienka warstwa nieznanego tworzywa, która po wyschnięciu
nadawała się do pisania. Chińczycy szybko zastąpili włókna jedwabiu włóknami roślinnymi,
szmatami lnianymi i starymi sieciami rybackimi. Te surowce dominowały
w wytwarzaniu papieru do połowy XIX wieku.
- W Chinach i Japonii do dziś wytwarza się prócz zwykłych książek
– książki zwoje. Są to zwykle cykle obrazków malowanych ręcznie, którym
towarzyszy krótki wypisany pędzelkiem tekst.
- W średniowieczu za jedną ręcznie pisaną książkę można było
kupić kilka wiosek. Okładki i brzegi takich książek wykańczane były złotem
i drogimi kamieniami.
- Według tradycji, pierwszym, który wpadł na pomysł złożenia
na pół arkusza papirusu był Juliusz Cezar (I w. p.n.e.). Ten
pomysł okazał się trwalszy niż jego podboje.
- Numerację stronic wprowadzono dopiero w XVI w.
- Najwyższą w Polsce cenę antykwaryczną (103 tys. zł)
uzyskało na aukcji w Krakowie drugie wydanie dzieła Mikołaja Kopernika „O obrotach
sfer niebieskich”, które zostało wydane w roku 1566 w Bazylei.
- Jedną z najdroższych ksiąg świata jest 42-stronicowa Biblia
– pierwsza książka drukowana przez Jana Gutenberga.
- Najpopularniejszą książką na świecie jest Biblia. Przetłumaczono
ją na 310 języków, a jej fragmenty na dalsze 597 języków.
Szacuje się, że pomiędzy 1815 a 1975 rokiem wydrukowano ok.
2 mld
500 mln egzemplarzy Biblii.
- Najmłodszym noblistą w dziedzinie literatury był Rudyard Kipling
(1865-1936). W dniu otrzymania nagrody (1907 r.) miał 41 lat.
- Najwięcej, bo ponad 600 powieści, w dobie „ery gęsiego
pióra” napisał Polak Józef Ignacy Kraszewski.
- Pierwsza książką wydaną w całości po polsku był „Raj
duszny” – modlitewnik przetłumaczony z łaciny przez Biernata z Lublina
i wydany w 1513 r. przez Floriana Unglera.
- Pierwsze książki dla dzieci w języku polskim, szczególnie
dla dorastających panienek, pisała Klementyna z Tańskich Hoffmanowa (1798-1845).
- Pierwsze wiersze dla dzieci w języku polskim pisał Stanisław
Jachowicz (1796-1875).
- Twórcą miniaturowych książek oraz rekordzistą Księgi Rekordów
Guinnessa za najmniejszą książkę świata był Zygmunt Szkocny (ur. W Czeladzi
31 lipca 1911 r., zm. w Katowicach 19 lutego 2003 r.).
- Na powstanie jednej 100-kartkowej książki potrzeba 2-3
drzewa średniej wielkości. Dlatego coraz częściej produkuje się papier z makulatury.
- W Polsce największy zbiór ksiąg łańcuchowych posiada
Biblioteka PAN w Gdańsku, a pojedyncze egzemplarze przechowują
Biblioteka Narodowa w Warszawie i Uniwersytecka we Wrocławiu.
- W roku 1952 została
zwołana w Genewie Międzynarodowa Konferencja ds. Praw Autorskich, która uchwaliła
Powszechną Konwencję ds. Copyright
i powołała Międzynarodowy
Komitet Praw Autorskich. Konwencja weszła w życie 16 września 1956 roku . Polska
przystąpiła do konwencji o przestrzeganiu praw autorskich w 1976 r.
Odtąd na polskich książkach, filmach, płytach, kasetach i innych
wydawnictwach umieszczany jest znak zastrzeżenia praw autorskich –
copyright.
- 23 kwietnia od 1996 roku obchodzony jest na całym świecie
jako Dzień Książki
i Praw Autorskich. Data ta jest datą symboliczną.
23 kwietnia urodzili się lub odeszli znani pisarze, m.in. Cervantes,
Szekspir, Nabokow, Vallejo. Dzień 23 kwietnia wiąże się również
z katalońskim obyczajem. Każdy mieszkaniec Katalonii w dniu św. Jerzego
– patrona tego regionu – obdarowywał swoich bliskich książkami i różami.
[Źródło: http://www.eioba.pl/a/2rp4/ciekawostki-z-dziejow-ksiazki#ixzz1YZovJ3fu]
