Akt I
Właściwy dramat rozpoczyna się wraz z Aktem I, w którym poznajemy
bohatera utworu ukazanego poprzez poetyckie marzenia, pesymistyczne myśli,
nieszczęśliwą miłość, nieudane samobójstwo. Akt ten w licznych szczegółach
oparty jest na momentach autobiograficznych poety: wspomnienie samobójstwa
przyjaciela z lat młodzieńczych (Ludwika Spitznagla), wspomnienie miłości do
Ludwiki Śniadeckiej. Jest to pierwszy okres życia przyszłego działacza
rewolucyjnego. Kordian przedstawiony jest tutaj jako poeta-marzyciel oderwany
od rzeczywistości, pozbawiony idei, która mogłaby zachęcić go do działania. Bohater
przepełniony jest goryczą, pesymizmem, brakiem nadziei na zmianę, jest
zbuntowany, niezadowolony z życia, negatywnie nastawiony do rzeczywistości. Ma przed
oczami przykłady wielkich czynów bohaterskich (z opowiadań Grzegorza) i marzy o
tym, aby sam mógł walczyć ze złem. Pogardza istniejącym światem i dlatego szuka
ucieczki przez śmierć.
Akt II
W Akcie II Słowacki ukazuje proces dojrzewania Kordiana jako
rewolucjonisty. Bunt bohatera narasta w zetknięciu się z konkretną
rzeczywistością. Poeta ukazuje młodzieńca rzuconego na tło kapitalistycznej
rzeczywistości zachodnioeuropejskiej. Zetknięcie się z nią dało Kordianowi
coraz większe rozczarowania, co spotęgowało bunt i pozwoliło uświadomić sobie
swoje powołanie do rewolucyjnej walki ze światem. W Anglii wszystko służy
potędze pieniądza, we Włoszech Violetta rozwiała złudzenia Kordiana na temat
czystej, szlachetnej, bezinteresownej miłości, w Watykanie z jaskrawą
dobitnością ujawniły się pobudki, którymi kierował się papież, gdy potępił
dążenia wolnościowe narodu polskiego i zawarł przymierze z carem. Celem tych
scen jest pokazanie narastającego w Kordianie buntu i uzasadnienie jego wyjścia
z postawy skłóconego z rzeczywistością marzyciela na drogę rewolucyjnego
działania. Z goryczy i buntu wyrosła rewolucyjna idea walki, w której chodziło
o obalanie tronów. Wzorem dla Kordiana stał się bohater wolnościowych walk
Szwajcarii, Arnold Winkelried. Symbolem dojrzenia Kordiana do działania jest
obraz jego spłynięcia na chmurze ze szczytu Mont Blanc na ziemię polską.
Akt III
W Akcie III widzimy Kordiana w działaniu. Bohater zostaje
rzucony na tło wydarzeń historycznych: spisku koronacyjnego, koronacji cara
Mikołaja na króla polskiego, rządów wielkiego księcia Konstantego w Królestwie.
Na tym tle zarysowuje się katastrofa
Kordiana, który nie potrafił osiągnąć swych rewolucyjnych czynów. Przebieg wydarzeń
ukazuje proces dojrzewania bohatera jako działacza rewolucyjnego i bojownika o
wyzwolenie z Polski spod carskiej przemocy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz