Zagadnienie roli poezji w życiu narodu

Polemika między trzema osobami Prologu wskazuje na ogromną rolę zagadnienia poezji w dramacie. Pierwsza Osoba Prologu to uosobienie mesjanistycznego kierunku poezji, z wyraźnymi aluzjami do osoby i twórczości Mickiewicza. Po złośliwym skomentowaniu mesjanistycznego programu Pierwszej Osoby przez Drugą Osobę Prologu, Słowacki wprowadza jeszcze Trzecią Osobę Prologu, która ma wyrażać przeciwstawiony mesjanizmowi program własny autora. Program ten jest jednak bardzo ogólnikowy, pozbawiony twórczych akcentów. Sprowadza się do postulatu oparcia poezji na przeszłości narodu i do wyrażenia miłości do przyrody ojczystej („nieba polskiego błękitu”). Nie można więc powiedzieć na podstawie słów Trzeciej Osoby Prologu, aby Słowacki potrafił przeciwstawić zwalczanemu kierunkowi poezji konkretny program poetycki.

Jako poetę poznajemy Kordiana od pierwszej sceny. Jego dzieje zakończone klęską są dziejami poety. Jako działacz rewolucyjny Kordian stał niezmiennie na gruncie poetyckim.

Na szczycie Mont Blanc z poetyckich wrażeń stworzył ideę walki rewolucyjnej pod hasłem winkelriedyzmu. Poetyckimi obrazami chciał zapalić spiskowców do swej idei. Dręczony wytworami swojej poetyckiej fantazji, padł zemdlony pod drzwiami sypialni cara. Nie miał do kogo przemówić swoją poezją, nikogo nią nie porwał. Jego głos padł w próżnię społeczną. Poezja wodzowska może mieć zatem znaczenie tylko wtedy, gdy przemawia do całego narodu i gdy wskazuje mu drogę do walki.

Problem powstania listopadowego w „Kordianie” Juliusza Słowackiego

Sprawa powstania listopadowego występuje w Kordianie przede wszystkim w Przygotowaniu i w Akcie III oraz niektóre sceny z Aktu II (scena u papieża i na Mont Blanc). W Przygotowaniu ocena klęski listopadowej ukazana jest poprzez postacie wodzów i dygnitarzy, którzy zaprzepaścili możliwość zwycięstwa. Poeta nie ograniczył się do krytyki postaci kierujących powstaniem, ale kieruje ja także pod adresem sejmu („plemieniu mówców”, „języka Balaama oślicy”) oraz „wymuskanych rycerzy ospalców”, czyli korpusu oficerskiego.

W Przygotowaniu, scenie fantastycznej, szatani tworzą dla narodu polskiego dygnitarzy na okres powstania. Podłożem historycznym Aktu III jest sprawa spisku koronacyjnego (grudzień 1828 r.), skupiającego grupę podchorążych i studentów z Piotrem Wysockim na czele. Spisek miał charakter szlachecko-rewolucyjny, jego celem było wywołanie powstania przeciwko carowi, a hasłem do walki miało być zabicie cara i jego rodziny podczas uroczystości koronacyjnych w Warszawie 24 marca 1829 r. Zamach na cara nie doszedł do skutku (m.in. z powodu oporu, jaki młodzież spiskowa natknęła się ze strony starszego pokolenia ugodowców).

Najważniejszą przyczyną klęski Kordiana jest to, że działał samotnie, nie mając poparcia w masach ludowych i u spiskowców. Wierzył on w skuteczność indywidualnej ofiary, wierzył, że nieprzeciętna jednostka może dokonać przemiany świata. Jego słabością było to, że nie potrafił oderwać się od pojęcia swojej klasy, nie rozumiał siły rewolucyjnej i roli mas ludowych. Dopiero w rozmowie z Doktorem uświadomił sobie swoje błędy i ograniczenia. Chciał walczyć dla ludu, ale nie potrafił powiązać się z nim.

Charakterystyka Antygony jako bohaterki tragicznej

Charakterystyka Antygony jako bohaterki tragicznej

Antygona, tytułowa bohaterka tragedii Sofoklesa, jest jedną z najbardziej znanych postaci literatury antycznej. Jej losy przedstawiają konflikt między prawem boskim a ludzkim, który prowadzi do nieuchronnej katastrofy. Jako bohaterka tragiczna Antygona posiada cechy, które czynią ją wyjątkową postacią, a jednocześnie wpisują ją w kanon tragedii antycznej.

Pochodzenie i sytuacja życiowa

Antygona jest córką Edypa i Jokasty, a także siostrą Ismeny, Eteoklesa i Polinika. Jej życie naznaczone jest piętnem klątwy ciążącej na rodzie Labdakidów. Tragedia jej losu rozpoczyna się od konfliktu między jej braćmi, którzy giną w walce o władzę nad Tebami. Kreon, nowy władca miasta, decyduje, że Eteokles zostanie pochowany z honorami, podczas gdy ciało Polinika, uznanego za zdrajcę, ma pozostać niepogrzebane. Decyzja ta staje się źródłem głównego konfliktu w tragedii.

Konflikt tragiczny

Główny konflikt w "Antygonie" wynika ze sprzeczności między lojalnością wobec prawa boskiego a posłuszeństwem wobec prawa ludzkiego. Antygona reprezentuje prawo boskie, które nakazuje pochowanie zmarłych, podczas gdy Kreon uosabia prawo ludzkie, skupiające się na utrzymaniu porządku i autorytetu w państwie. Bohaterka, kierując się głębokim poczuciem moralności i obowiązku wobec rodziny, decyduje się złamać zakaz Kreona i pochować Polinika.

Cechy charakteru Antygony

Antygona jest postacią silną, zdecydowaną i nieugiętą. Jej niezłomność i odwaga sprawiają, że nie waha się przeciwstawić władzy, nawet jeśli wie, że grozi jej za to śmierć. Jest gotowa ponieść najwyższą cenę w imię wyższych wartości, takich jak miłość do rodziny, religijność i wierność zasadom moralnym. Jej cechy charakteru obejmują:

1. Odwagę i determinację - Antygona nie boi się konsekwencji swoich działań. Świadomie wybiera trudniejszą drogę, kierując się poczuciem obowiązku wobec brata.
2. Lojalność wobec rodziny - Miłość do rodziny jest dla niej najważniejsza, co podkreśla jej gotowość do poświęcenia własnego życia.
3. Moralną niezłomność - Bohaterka nie uznaje kompromisów w kwestiach zasad etycznych i religijnych.
4. Tragiczną dumę - Jak przystało na bohatera tragicznego, Antygona posiada pewną hybris (pychę), która sprawia, że jej wybory są nieodwołalne i prowadzą do nieuniknionej katastrofy.

Element tragizmu

Antygona jest bohaterką tragiczną, ponieważ jej los z góry skazany jest na klęskę. Jej działania wynikają z głębokiego przekonania o słuszności swoich racji, jednak prowadzą do konfliktu z władzą i ostatecznie do jej śmierci. Tragizm postaci polega na tym, że nie ma dla niej drogi ucieczki ani możliwości pogodzenia obu stron konfliktu. Z jednej strony sprzeciwia się woli Kreona, z drugiej zaś działa w zgodzie z własnym sumieniem i prawem boskim. Jej śmierć jest konsekwencją tragicznego wyboru, który czyni z niej bohaterkę wzbudzającą zarówno podziw, jak i współczucie.

Relacje z innymi postaciami

• Kreon - Konflikt między Antygoną a Kreonem jest centralnym punktem tragedii. Kreon reprezentuje władzę i prawo ludzkie, podczas gdy Antygona uosabia moralność i prawo boskie. Ich starcie ukazuje nieprzejednany charakter obu stron.
• Ismena - Siostra Antygony jest jej przeciwieństwem. Ismena jest bardziej uległa i bojaźliwa, nie decyduje się na udział w pochówku Polinika. Relacja między siostrami podkreśla odwagę i wyjątkowość Antygony.
• Hajmon - Narzeczony Antygony, a zarazem syn Kreona, jest rozdarty między lojalnością wobec ojca a miłością do ukochanej. Jego tragiczna śmierć dodatkowo wzmacnia dramatyzm historii Antygony.

Znaczenie Antygony jako bohaterki tragicznej

Antygona jest symbolem nieugiętości i wierności własnym przekonaniom. Jej postawa skłania do refleksji nad uniwersalnymi dylematami moralnymi, takimi jak konflikt między obowiązkiem a uczuciem, między prawem boskim a ludzkim, między jednostką a państwem. Tragedia Antygony ukazuje, że każde działanie, nawet najszlachetniejsze, może prowadzić do tragicznych konsekwencji, jeśli napotyka nieprzejednany opór ze strony innych wartości i zasad.

Antygona pozostaje jedną z najważniejszych postaci literatury światowej, a jej historia jest aktualna w każdej epoce, przypominając o konieczności zachowania równowagi między różnymi porządkami moralnymi i prawnymi.

SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU!